Andere hernieuwbare energie

Naast zonne-energie zijn er nog een aantal andere mogelijkheden om (zelf) duurzame energie te gebruiken in de energietransitie die volop bezig is. Zo zijn biomethaan, windmolens en warmtekrachtkoppelingen alternatieven die diversificatie van de energievoorziening bieden en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen, wat essentieel is voor een duurzame en veerkrachtige energievoorziening in de toekomst.

De injectie van lokaal opgewekt biomethaangas is een opkomende trend binnen de duurzame energieproductie. Net als bij windenergie en zonne-energie draagt deze technologie bij aan de productie van schone energie en vermindert ze de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

Biomethaangas wordt geproduceerd uit organisch materiaal zoals landbouwafval, voedselresten en rioolslib door middel van anaërobe vergisting. Dit proces zet organisch materiaal om in methaan, dat vervolgens kan worden gebruikt als brandstof voor verwarming, elektriciteitsopwekking of als brandstof voor voertuigen.

Door biomassa (organisch afval, mest of slib) te vergisten, verkrijg je eerst biogas dat voor ongeveer 60 procent uit methaan bestaat. Omdat dat percentage te laag is voor gebruik op onze aardgasnetten, wordt het extra gezuiverd tot een gehalte van minstens 97,5 procent methaan. Dat gas noemen we biomethaan en is voldoende zuiver om te worden geïnjecteerd op het gasnet.

Biomethaan is een duurzaam alternatief voor aardgas en speelt een belangrijke rol in het behalen van de klimaatdoelstellingen. Het heeft gelijkaardige eigenschappen als aardgas en kan zonder problemen geïnjecteerd worden in het bestaande gasnet. De huishoudtoestellen bij de bewoners thuis hoeven bovendien niet aangepast te worden.

Windmolens worden gebruikt om windenergie om te zetten in elektriciteit. Ze worden op land en op zee geplaatst en kunnen individueel of in windmolenparken worden geïnstalleerd. Windenergie is een volwassen en goedkope bron van hernieuwbare energie die een belangrijke rol speelt in de energiemix van veel landen.

Je kan als particulier ook je eigen, kleine windmolen op je dak of in je tuin installeren. Zo'n windturbine voor eigen gebruik mag maximaal 15 meter hoog zijn en een vermogen van minder dan 25 kW hebben. Voordeel is dat zo'n windmolen ook 's nachts energie kan opwekken, als het waait.

Daarbij moet je met twee zaken rekening houden: 

• Om zelf een windmolen te plaatsen, heb je een stedenbouwkundige vergunning nodig. Die kan je aanvragen bij je gemeente. 
• Opgelet: wanneer je als particulier een installatie van meer dan 10 kVA plaatst, moet je je registreren als zelfstandige. Naast administratieve verplichtingen moet je zo onder andere ook belastingen betalen op de inkomsten uit de injectie. Voor verdere vragen hierover contacteer je de FOD Financiën.

Warmtekrachtkoppeling (WKK) is een proces waarbij tegelijkertijd warmte en elektriciteit worden opgewekt uit één enkele bron van brandstof. Dit kan verschillende soorten brandstoffen omvatten, zoals fossiele brandstoffen zoals stookolie of aardgas, maar ook hernieuwbare brandstoffen zoals biogas of biomassa.

In een WKK-installatie drijft een motor of turbine een generator aan om elektriciteit te produceren, terwijl de warmte die vrijkomt bij dit proces wordt gebruikt voor verwarmingsdoeleinden of industriële processen.

Het werkingsprincipe van warmtekrachtkoppeling (WKK) is relatief eenvoudig en bestaat uit verschillende stappen:

• De brandstof wordt verbrand, wat de motor aandrijft. Dit kan gebeuren met behulp van verschillende technologieën, zoals een stoomturbine, gasturbine, inwendige verbrandingsmotor, Stirlingmotor of brandstofcellen.
• De motor drijft vervolgens een alternator aan, die elektriciteit produceert door middel van elektromagnetische inductie.
• Tijdens dit proces wordt warmte gegenereerd als bijproduct. Om te voorkomen dat de motor oververhit raakt, wordt een koelvloeistof gebruikt om de warmte af te voeren.
• Een warmtewisselaar recupereert de warmte uit de koelvloeistof en gebruikt deze om warm water te produceren voor verwarmings- en sanitair gebruik.
• Daarnaast wordt de warmte uit de verbrandingsgassen ook teruggewonnen door middel van condensatie, wat nog meer warmte oplevert voor warmwaterproductie.

Door dit proces te combineren, kan een WKK-installatie zowel elektriciteit als warmte produceren, waardoor de totale energie-efficiëntie wordt verhoogd en de CO2-uitstoot wordt verminderd.