Energieverkopen tussen 2 verschillende deelnemers
Door persoon-aan-persoonverkoop of peer-to-peerhandel kan je jouw zelfopgewekte energieoverschotten benutten en direct aan één andere partij verkopen of schenken (dat is verkopen, maar dan aan 0 euro). Het stelt je in staat om de prijs en de betalingsregeling rechtstreeks met de energie-ontvanger te regelen, waardoor je meer controle hebt over jouw energiehandel.
Hier zijn de belangrijkste punten om te begrijpen hoe dit werkt:
- Zelfgeproduceerde energie: als je energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen en je hebt overschotten die je niet zelf kan gebruiken, kan je deze overschotten verkopen aan één andere afnemer.
- Verkoop aan één afnemer: bij persoon-aan-persoonverkoop kan je jouw energieoverschotten verkopen aan slechts één andere afnemer. Dit kan een individu, organisatie, bedrijf of overheidsinstantie zijn.
- Gratis wegschenken: naast verkoop kan je er ook voor kiezen om jouw energieoverschotten gratis weg te schenken aan de ontvanger (dat is persoon-aan-persoonverkoop maar dan aan 0 euro).
- Zelf bepalen van prijs: als verkoper heb je de vrijheid om de prijs voor jouw energieoverschotten zelf te bepalen. Dit houdt in dat je met de ontvanger onderling de prijs kan afspreken.
- Verkoop per kwartier: persoon-aan-persoonverkoop vindt plaats per kwartier. Dit betekent dat je jouw energieoverschotten per kwartier kan verkopen aan de ontvanger, wat een flexibele en real-time benadering van energiehandel mogelijk maakt.
- Regelen van betaling onderling: naast het bepalen van de prijs, is het aan jou en de ontvanger om de betaling voor de energieoverschotten onderling te regelen. Dit kan bijvoorbeeld via een facturatie tussen beide partijen.
Voor je afspraken omtrent persoon-aan-persoonverkoop kan je gebruik maken van deze voorbeeldovereenkomst.
Wie kan deelnemen aan persoon-tot-persoonverkoop?
Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen kunnen energie verkopen. Zowel burgers, bedrijven en steden en gemeenten kunnen dus deelnemen aan persoon-tot-persoonverkoop, zolang ze aan volgende criteria voldoen:
- Aansluiting op het elektriciteitsnet: je moet aangesloten zijn op het elektriciteitsnet in het Vlaamse Gewest.
- Digitale meter: het is vereist dat je beschikt over een digitale meter en meetregime 3. Dat maakt het mogelijk om de energieproductie en -consumptie nauwkeurig te meten, waardoor het mogelijk is om energieoverschotten te verhandelen.
- Geen primaire commerciële of professionele activiteit: het is belangrijk op te merken dat persoon-aan-persoonverkoop niet de belangrijkste commerciële of professionele activiteit mag zijn van de verkoper. Dit betekent dat de verkoop van energieoverschotten niet als hoofdactiviteit mag worden beschouwd, maar eerder als een secundaire mogelijkheid om energie te delen.
Waar moet je rekening mee houden?
Met persoon-aan-persoonverkoop van energie in het Vlaamse Gewest zijn er enkele belangrijke regels en beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden:
- Locatie van verkoper en koper: zowel de verkoper als de koper moeten gevestigd zijn in het Vlaamse Gewest. Dit betekent dat zowel de partij die de energie overschotten aanbiedt als de partij die ze ontvangt, in Vlaanderen moeten wonen of gevestigd moeten zijn.
- Gratis weggeven van energie: als je ervoor kiest om jouw zelfopgewekte energie gratis weg te geven aan één andere afnemer, kan je met persoon-aan-persoonverkoop een prijs van € 0/kWh afspreken. Dit biedt de mogelijkheid om jouw overtollige energie op een altruïstische manier te delen zonder kosten voor de ontvanger.
- Uitsluiting van andere vormen van energiedelen: persoon-aan-persoonverkoop kan niet worden gecombineerd met andere vormen van energiedelen of energieverkoop. Dit betekent dat wanneer je deelneemt aan persoon-aan-persoonverkoop, je jou moet beperken tot deze specifieke methode van energieoverschot delen met één enkele afnemer.
Wat is het financiële plaatje?
- Voordeel op de energiekost: energiedelen biedt de mogelijkheid om een voordeel te behalen op de energiekost, een belangrijk onderdeel van jouw elektriciteitsfactuur. De ontvanger en aanvrager zullen echter nog steeds nettarieven en heffingen moeten betalen voor de gedeelde energie.
- Terugleveringsvergoeding voor ongebruikte stroom: als er stroomoverschotten zijn die niet worden gebruikt door de ontvanger en terugvloeien naar de energieleverancier, zal de aanbieder een terugleveringsvergoeding ontvangen voor deze ongebruikte stroom via het terugleveringscontract.
- Mogelijke extra kosten bij energieleverancier: sommige energieleveranciers rekenen administratieve kosten aan of hanteren specifieke voorwaarden voor energiedelen. De VREG geeft een overzicht van welke leveranciers er kosten aanrekenen. Klik in het overzicht op het oranje blokje rechts bovenaan.
- Btw-regeling bij energiedelen: de btw-regeling kan verschillen afhankelijk van de situatie:
- Voor kosteloos energiedelen is de btw-regeling niet van toepassing.
- Particuliere aanbieders met een omvormer (AC-vermogen) kleiner of gelijk aan 10 kVA zijn vrijgesteld behoudens ze al een andere belastbare activiteit hebben.
- De btw-regeling is wel van toepassing als het AC-vermogen groter is dan 10 kVA.
- Bij energiedelen tussen één werkgever en één werknemer wordt dit gezien als een 'voordeel van alle aard' en kan dit belastbaar inkomen vormen voor de werknemer.
Deze financiële overwegingen tonen aan dat energiedelen met een persoon of organisatie diverse voordelen met zich kan meebrengen, maar ook bepaalde fiscale en contractuele aspecten omvat die zorgvuldige aandacht vereisen van zowel aanbieders als ontvangers. Het is aan te raden om advies in te winnen bij een energieadviseur of belastingdeskundige om de specifieke implicaties voor uw situatie te begrijpen en te optimaliseren.
Stappenplan om energie te verkopen aan één persoon of organisatie
Stap 1: verzamel informatie
Je kan je best op voorhand zo grondig mogelijk informeren over de mogelijkheden, de voorwaarden en de regelgeving. Volgende documenten kunnen daarbij ondersteuning bieden:
- Fluvius - Veelgestelde vragen over energiedelen
- Protocol energiedelen, persoon-aan-persoonverkoop en verkoop in gebouwen
- VREG - Protocol inzake energiedelen en peer-to-peerhandel van groene stroom
- Energiedelen Vlaanderen - Energiedelen voor doelgroepen
- Vlaamse Codex - Energiedecreet - Artikel 4.4.2. - Actieve afnemer
- Vlaamse Codex - Energiedecreet - Artikel 7.2.1. - Energiedelen
- Vlaamse Codex - Energiedecreet - Artikel 7.2.2. - Peer-to-peerhandel
Stap 2: bereid je voor
Om te beginnen met het proces van energie aan één persoon of organisatie te verkopen en een overeenkomst op te stellen, zijn hier antwoorden en stappen die je kan overwegen:
Aan wie wil je verkopen?
- Als aanbieder kies je één ontvanger waaraan je energie wil verkopen.
- Als ontvanger kan je één aanbieder kiezen van wie je energie wil kopen.
Heb je passende verbruiksprofielen?
- Beoordeel het verbruik van de aanbieder: hoeveel kWh elektriciteit heeft de aanbieder zelf nodig en hoeveel wordt er overschot aan het net geleverd?
- Analyseer de vraag van de ontvanger: hoeveel kWh van het stroomoverschot kan de ontvanger binnen het kwartier van de productie gebruiken?
Controleer je energiecontract als aanbieder en ontvanger:
- Terugleveringsvergoeding: Hoeveel krijgt de aanbieder betaald voor het overschot aan elektriciteit dat aan het net wordt geleverd?
- Bekijk of er extra administratieve kosten of bijkomende voorwaarden zijn verbonden. Je kan dat ook voor verschillende leveranciers nagaan via de V-test zodat je de meest voordelige optie kan kiezen.
Wie wordt de beheerder?
- Bij de aanmelding via Mijn Fluvius (het online klantenportaal van Fluvius) krijgt één van de partijen de rol van beheerder, meestal de energiedeler.
Stap 3: maak een overeenkomst
Stel een overeenkomst op tussen de aanbieder en de ontvanger met duidelijke afspraken over:
- De hoeveelheid energie die wordt geleverd en ontvangen.
- De vergoeding of prijsafspraken.
- Duur van de overeenkomst en eventuele opzegtermijnen.
- Eventuele andere voorwaarden zoals aansprakelijkheid, data-uitwisseling, etc.
Het opstellen van een overeenkomst is belangrijk om alle partijen te beschermen en misverstanden te voorkomen. Zorg ervoor dat alle afspraken en voorwaarden schriftelijk worden vastgelegd en dat beide partijen akkoord gaan voordat het energiedelen begint.
Je kan daarvoor gebruik maken van deze voorbeeldovereenkomst.
Stap 4: maak kwartierwaarden mogelijk
Omdat energiedelen per kwartier gebeurt, moet je voor elk van de betrokken adressen een meetregime 3 aanvragen bij de leverancier van je elektriciteit. Geef je energieleverancier daarbij ook mee dat je dit systeem nodig hebt voor energiedelen.
Stap 5: meld je deelproject aan bij Fluvius
- Meld je aan in Mijn Fluvius.
- Kies de optie 'Delen of verkopen van energie'.
- Bij de vraag 'Wil je energie verkopen of delen?', selecteer je 'Verkopen', zelfs als je de energie gratis weggeeft.
- Kies vervolgens bij de vraag 'Welk type gemeenschap wil je melden?' voor 'Persoon-aan-persoonverkoop'. Als je wil schenken, duid je hier 0 euro aan.
- Vul de gevraagde gegevens in, inclusief de EAN-codes van de betrokken partijen.
- Zodra je alle gegevens hebt ingevuld, kan het proces van delen of verkopen van energie starten. Dit gebeurt zodra de andere deelnemer (meestal de ontvanger) zijn toestemming heeft gegeven via de e-mail of brief van Fluvius.
- Fluvius zal de start van het delen of verkopen van energie bevestigen via een e-mail aan de beheerder (aanbieder).
Stap 6: volg je deelproject verder op
Op Mijn Fluvius kan je je verbruik en de gedeelde hoeveelheid groene stroom van de voorbije maand opvolgen. Dit helpt je om een beter inzicht te krijgen in je eigen verbruik, inclusief de hoeveelheid groene stroom die je deelt.
Afhankelijk van je energieleverancier ontvang je een afrekening van de gedeelde hoeveelheid groene stroom. Deze afrekening kan driemaandelijks of jaarlijks plaatsvinden, afhankelijk van de specifieke afspraken met je leverancier. Dit verloopt meestal niet via de normale afrekening maar via een aparte creditnota of document.