Energie besparen op koken en bakken

Met deze tips die jouw energieverbruik in de keuken perfect op smaak brengen, kook je niet alleen lekker, maar ook efficiënt.

• Gebruik altijd een deksel dat goed afsluit. Zonder deksel verbruik je drie keer meer energie.
• Kook je elektrisch? Gebruik dan potten en pannen met een vlakke bodem die volledig op de kookplaat aansluiten. Vervang ze als dat niet meer het geval is.
• Met een snelkookpan spaar je niet enkel tijd, maar ook tot 70% energie.
• Gietijzeren, keramische en halogeenkookplaten koelen zeer traag af. Je kunt ze dus gerust al afzetten voordat het gerecht helemaal klaar is. De restwarmte doet het werk.
• Lekker hapje tussendoor? Kies voor de microgolfoven, die ongeveer 50% minder verbruikt dan de klassieke oven.
• Laat de afzuigkap niet langer aanstaan dan nodig en ook niet altijd op maximale capaciteit. Ze voert niet alleen de kooklucht, maar ook behoorlijk veel warmte af.
• Water koken voor een lekker kopje thee? Weet dat de waterkoker even zuinig is als een gasfornuis, vooral omdat hij meteen afslaat als het water kookt.
• Koken op aardgas is de meest energiezuinige oplossing. Koken op elektriciteit kost ruim driemaal zoveel.
• Gebruik de juiste kookpannen en -potten, afgestemd op jouw systeem.
• Koken zonder deksel verbruikt veel meer energie dan koken met deksel. Kook dus alleen zonder deksel als dat echt nodig is voor de bereiding.
• Stem de grootte van je kookpannen af op de inhoud en op de grootte van je kookplaat.
• Kook je met gas? Zorg ervoor dat de vlam niet buiten de kookpan reikt! Anders gaat er veel energie verloren.
• Gebruik de restwarmte van de vitro-keramische kookplaat door de kookplaat vroeger uit te schakelen. De bereiding gaart nog even verder.
• Een goed onderhoud verlengt de levensduur van je kookapparaten.
• Goed geïsoleerde ovens verbruiken merkelijk minder dan andere. Let erop bij aankoop! Een goed geïsoleerde ovendeur heeft meestal dubbel of driedubbel glas. Daardoor blijft de temperatuur aan de buitenkant lager en lopen kinderen minder gevaar.
• Een heteluchtoven is sneller op temperatuur en heeft een grotere warmtespreiding. Dat scheelt in het energieverbruik.
• Open de oven zo weinig mogelijk tijdens een bereiding.
• Gebruik de restwarmte optimaal: schakel de oven vroeger uit.
• Denk na over de plaatsing van je oven. Zet hem nooit naast een koelkast of een diepvriezer. Kan het toch niet anders? Zorg dan voor een doorgedreven isolatie tussen beide toestellen.
• De kooktijd in een stoomoven hangt niet af van de hoeveelheid voedsel: vier aardappelen zijn bijvoorbeeld even snel klaar als twaalf aardappelen.
• Gerechten uit de microgolfoven garen nog 5 tot 10 minuten na, of ontdooien nog verder.
• Potjes die warm worden in de microgolfoven, slorpen zelf energie op. Met een hoger energieverbruik als resultaat. Hoe warmer het potje, hoe minder geschikt voor de microgolfoven.
• Kleine hoeveelheden vloeistof worden zuiniger opgewarmd in de microgolfoven. Grote hoeveelheden verwarm je het best op een kookplaat.

De kookplaat is de basisuitrusting van elke keuken. Om te koken heb je aardgas of elektriciteit nodig. Bekijk eerst welke aansluitingen in jouw keuken beschikbaar zijn. Ook het vermogen van de stopcontacten is belangrijk. Jouw keuze wordt niet alleen bepaald door de energiebron, ook budget en kookgewoontes spelen een rol.

• Vitro-keramische kookplaten hebben meestal afgelijnde kookzones. De warmteproductie gebeurt door ingewerkte weerstanden (warmtegeleiding) of door halogeenlampen (warmtestraling). Halogeenzones warmen vlugger op en koelen sneller af. De bereiding komt vlug op de juiste temperatuur en er gaat achteraf minder warmte verloren.
  • Rendement van 55 tot 60%.
  • Elektrisch koken vereist goede kookpannen: een goed sluitend deksel en een volkomen vlakke, niet vervormbare bodem. Een eenvoudige test geeft zekerheid: breng wat water aan de kook. Indien er zich gelijkmatig over héél de bodem kleine luchtbelletjes vormen, is de kookpan geschikt voor elektrisch koken.
• Inductiekookplaten verschillen uiterlijk nauwelijks van hun vitro-keramische zusjes. Toch is hun werking helemaal anders. Inductiekookplaten werken op basis van een elektromagnetisch veld. De warmte wordt opgewekt in de bodem van de kookpan zelf. Pot- of panbodem moet dus gemaakt zijn van magnetisch materiaal. Enkel dan is er warmte-ontwikkeling. Het glas van de vitro-keramische plaat warmt niet op, hooguit een beetje door geleiding van de warme kookpan naar de kookplaat.
  • Rendement van 80 tot 90%.
  • De opwarmingsfase gebeurt erg snel en verkort het hele kookproces.
  • Je kunt de temperatuur precies en ogenblikkelijk aanpassen.
  • Je bespaart 40 tot 60% ten opzichte van andere kooktoestellen.
  • Je reinigt de vitro-keramische plaat makkelijk, omdat de oppervlaktetemperatuur van het glas beperkt blijft en voedselresten dus niet inbranden.
  • Inductiekoken vereist de juiste kookpannen. Doe de test: houd een magneet onder de bodem van je pan of pot. Als de magneet wordt aangetrokken , is de pan geschikt voor een inductiekookplaat.

• Als je aardgas in huis hebt, beschik je over de zuinigste energie om te koken.
• Moderne gaskookplaten zijn snel, veilig en eenvoudig te bedienen. Je kunt ze zeer precies regelen.
• Een thermokoppelbeveiliging stopt de gastoevoer automatisch als de vlam dooft.
• Kies kookplaten in functie van jouw gezin. Er is een ruime keuze aan branders:
  • Spaarbrander (1kW)
  • Normale brander (1,7kW)
  • Sterke brander (3kW)
  • Een wokbrander met dubbele vlamringen (tot 5kW) wokt 15% sneller dan een gewone brander.
• Rendement van 50%, omdat niet alle warmte in de kookpot, maar ook in de omgeving terechtkomt.

Inbouwovens werken meestal elektrisch. Hun thermostatische regeling en hun perfecte isolatie (als ze een A-label hebben) staan garant voor een minimaal verbruik.

• Conventionele ovens hebben bovenaan en onderaan weerstanden die een statische stralingswarmte afgeven. In dergelijke ovens is de plaats van het gerecht belangrijk.
• In heteluchtovens kunt u gerechten op verschillende niveaus tegelijk bereiden. Ze hebben een ingebouwde ventilator die de warme lucht in de oven blaast. Ze warmen snel op, hebben een betere warmtespreiding.
• De multifunctionele oven is uitgerust met boven – en onderwarmte, een grill, ventilatie en al of niet met microgolffunctie.
• Koken met stoom is een methode die toelaat om weinig of geen vetstof te gebruiken. Omdat de gerechten niet rechtstreeks met water in aanraking komen, blijven voedingsstoffen, maar ook hun kleur en vorm, goed bewaard. Een stoomoven met atmosferische druk is een oven waarin je kunt bakken, braden en stomen. Stoomovens met overdruk zijn energiezuiniger en vergelijkbaar met de drukkookpan die je op een kookplaat gebruikt.
  • In een stoomoven kun je ook zuigflessen steriliseren, borden voorverwarmen, voedsel ontdooien en opwarmen.

• Aardgasovens zijn zowel in aankoop als in verbruik goedkoper dan elektrische ovens. Er zijn twee systemen: natuurlijke en mechanische convectie. Beide types hebben boven- en onderaan een verwarmingselement, wat een natuurlijke luchtcirculatie geeft.
• Gasovens met mechanische circulatie hebben een ventilator in de achterwand die de warmte gelijkmatig verdeelt. Daardoor kun je gerechten op verschillende niveaus bereiden.
• Gasovens zijn snel op temperatuur. Voorverwarmen is dus niet nodig. Ze geven een uniforme ‘vochtige’ warmte af. Gerechten drogen daardoor minder uit en blijven lekker sappig.
• Het ovenvolume varieert tussen 40 en meer dan 100 liter. Kies een oven die is aangepast aan jouw gezinssituatie.

• Veel mensen gebruiken de microgolfoven enkel om voedsel op te warmen of te ontdooien. Maar je kunt er alles in garen: rauwe groenten, aardappelen, sauzen, vis, kip,…
• Naast enkelvoudige microgolfovens zijn er ook combinatiemicrogolfovens. Die combineren de microgolffunctie met weerstanden. Klassieke gerechten zoals gebraden kip of rosbief zijn 50% sneller gaar en krijgen een mooi korstje. Je spaart tijd en energie.